<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-02-10T06:44:05.686Z.jpeg" alt="İstiridye Yiyen Kız (Het&nbsp;Oestereetstertje), Jan Steen, 1658-60, Tuval üzerine yağlı boya, Mauritshuis, The Hague"><figcaption>İstiridye Yiyen Kız (Het&nbsp;Oestereetstertje), Jan Steen, 1658-60, Tuval üzerine yağlı boya, Mauritshuis, The Hague</figcaption></figure><hr>İnceleyeceğimiz ilk tablo, eserlerinde dünyevi zevkleri sembolize etmek için sıkça istiridyeleri kullanan ressam Jan Steen’in en ünlü istiridye tablolarından biri olan İstiridye Yiyen Kız.Tablo, ilk bakışta sıradan bir portre gibi görünüyor. Masada yarısı yenmiş bir ekmek, beyaz şarap, porselen bir şarap testisi, tuz, karabiber ve bıçakla birlikte istiridyeler var. Bir yandan yeni açtığı istiridyelere tuz ve karabiber döken genç kız bir yandan gözümüzün içine bakıyor. Üzerindeki zarif saten giysilerine aldanıp kendi hâlinde bir genç kız sansak da eserin detaylarına dikkat ettiğimizde sanatçının resimde istiridye kullanmasının nedenini daha iyi anlıyoruz.&nbsp;17. yüzyılda tuzlanmış istiridyelerin tehlikeli “aşk iksirleri” olarak görüldüğünü düşünürsek bize istiridye uzatanın postürüne ve yüz ifadesine tekrar baktığımızda bizim için istiridye hazırladığını ancak bize sadece bir istiridyeden daha fazlasını, hatta kendisini sunduğunu fark ediyoruz.&nbsp;Odadaki yatağın varlığı aynı bağlamda şehvetli bir hazırlığa işaret ederken, karabiber ise sadece istiridyelerin tadını iyileştirmekle kalmıyor, aynı zamanda söylenene göre afrodizyak etkisini de artırıyor. Jan Steen, istiridyelerle yedi ölümcül günahtan ikisini; oburluk ve şehveti sembolize ediyor ve böylece hazzın iki farklı hâlini tek bir sembolle ifade etmiş oluyor.<figure class="image"><img src="https://lh5.googleusercontent.com/5RcmD6dpt0k7tOboyc42VfTYh7YhII8_mQqOLFt8Cb983KgcTZLKE8WcKfmkNvt-iLCOHfBbbOVWwRoVUuwA0ShlW7EGygSIrhFapXOsZQpyDvWuj5Scqa9yhf80JpPbyrwelsw" alt="A picture containing person, posing, dog, crowdDescription automatically generated"><figcaption>Tanrıların Ziyafeti. Peleus ve Thesis’in Düğünü, Jan Brueghel the Elder, 1609, Bakır üzerine yağlı boya, Museum for Kunst, Kopenhag</figcaption></figure><hr>İnceleyeceğimiz ikinci istiridyeli tablo, Jan Brueghel the Elder’ın Tanrıların Ziyafeti. Peleus ve Thesis’in Düğünü adlı eseri.Tanrıların ziyafeti, sanat tarihi boyunca çeşitli sanatçılar tarafından sıkça işlenen bir konu. Peleus ve Thesis’in evliliği Troya efsanesinde anlatılan olaylar zincirinin ilk halkası. İstiridyeler, bir önceki tablomuz gibi gündelik sahnelerin resmedildiği tabloların yanı sıra, mitolojik sahnelerin tasvir edildiği eserlerde de sıkça karşımıza çıkıyor.&nbsp;Olimposlu tanrıların Peleus ve Thetis’in evliliğini kutladıkları bir şölenin ve bir mağaranın içindeyiz. Tabloda ayrı ayrı birçok tanrı ve tanrıça seçilebilse de gözümüzü parlayan pürüzsüz beyaz teniyle, incilerle ve takılarla süslenmiş aşk tanrıçası Venüs (Yunan mitolojisinde Afrodit) alıyor. Bir eli masadaki istiridyelere uzanırken üzerindeki Cupid'in güller yağdırmakta olduğunu görüyoruz. Resmin sağ yarısında arkası dönük olmasına rağmen dikkat çeken ve parlayan bir başka tanrıça da evlilik ve doğum tanrıçası olarak bilinen ve Olimpos tanrıları arasında kraliçe vasfına sahip olan Juno (Hera). Juno’yu içki içtiği hanımla koyu bir sohbete dalmış olan Merkür’e (Hermes) istiridye uzatırken yakalıyoruz.Günlük hayatta menülerde karşılaştığımız yiyecekler sanat tarihinde birçok farklı temayı sembolize etmek için kullanıldı. İstiridyenin de sanatçılar tarafından bir yiyecekten daha fazlasını anlatmak için kullanıldığını farklı sanatçıların tablolarını inceleyerek anlamak mümkün. Bir sonraki müze ziyaretinizde içinde istiridye tasvir edilen bir esere rastladığınızda sanatçının sembollerini deşifre ederken bu yazıyı hatırlamanız dileğiyle…

Jan Steen ile ilgili hikayeler